woensdag 16 augustus 2017

Ernest Hill – Jammer van de Aarde (MSF 29)

Volgens de redactie van M=SF zou dit boek een humoristische, kolderachtige en satirische roman moeten zijn à la Paul van Hercks Sam, of de Pluterdag en zelfs zou het hier en daar herinneren aan “de minder ernstige schrifturen” van Remco Campert.

Welneen.

Met de beste wil van de wereld kan ik geen spoor van verwantschap ontdekken met deze twee genoemde schrijvers. In van Hercks toekomst komt een almachtige reclamecultuur weliswaar ook aan bod, maar daarmee is dan ook iedere gelijkenis genoemd.
Jammer van de Aarde is wel degelijk brutaal, maar op een heel andere wijze dan Van Hercks opus. Het boek is op een lichtelijk non-conformistische manier zowel kwaadaardig als optimistisch, er zit er een hoop satire in het verhaal dat over de machtigen van het universum gaat, waaronder de krantenmagnaten, maar eerder zie ik een verwantschap met de Amerikaanse underground van de jaren zestig, en dan met name met het vele keiharde cartoongeweld van de legendarische tekenaar Robert Crumb en de Nederlandse cartoonist Bernard Willem Holtrop, bekend als Willem. Wat op zich dan toch best weer opmerkelijk is voor de debuutroman van een drieënvijftigjarige Brit uit de advertentiewereld!

Pity about Earth uit 1968, in de vertaling van F. Lancel al in 1970 aan de Meulenhoff-reeks toegevoegd, is een satirische avonturenroman die in niets gelijkt op de boeken die we tot nu toe in de reeks hebben aangetroffen.  

Shale is directeur advertenties van een in een oplage van 1000 miljard verschijnende krant. Hij wordt door een concurrent gevangen genomen en komt terecht in een laboratoriumcomplex met vele tienduizenden kooien waar de meest wrede experimenten worden uitgevoerd (die met smaak beschreven worden). Shale is zelf een exponent van deze wereld: in onze ogen volstrekt amoreel. Hij begrijpt dan ook helemaal niets van de gedachtewereld van Marilyn, een aap met empathisch mensenverstand die hij bevrijdt uit het laboratorium. Zij begrijpt evenmin veel van zijn hardheid.
Getweeën ontsnappen ze en vervolgens trekken ze naar de planeet Asgard, waar de machtige zakenmensen wonen. Shane en Marilyn nemen het krantenimperium over en terwijl Shale zijn tijd met lolletjes vult, hervormt Marilyn de krant zodanig dat de advertenties niet langer het nieuws bepalen. Een langdurig proces dat nog maar net begonnen is als we het boek dichtslaan.

Ik vond het best een aardig boekje, maar wel heel erg onsubtiel. De satire werd met grote gebaren en loeiende sirenes gepresenteerd. Ook hing er een grote neonreclame boven het geheel: “Pas op!! Dit is satire!!!” Het had ook best een beetje minder gekund.

Hoe Ernest Hill eruit zag weet ik niet. Ik ben er niet in geslaagd ook maar één enkele afbeelding van hem te vinden. Het blijkt ook enorm moeilijk om überhaupt extra informatie over dit boek te vinden op het net. Het bleef bij die ene druk, niemand heeft het nodig geacht een recensie of zelfs maar een samenvatting te schrijven. Dus hier hebben we echt wel te maken met een underground classic.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten