The Genocides uit 1965, in 1967 in een
behoorlijke vertaling van S. Grijpsma-de Wit
verschenen als De uitroeiers, is een
klassieke sciencefictionroman geworden in de traditie van War of the World van H. G. Wells, of The Day of the Triffids van John Wyndham. Het was de debuutroman
van Disch. Hij zou later nog meer verwarrende en onbehaaglijke boeken
schrijven.
Het verhaal is
eenvoudig genoeg: plotseling schieten overal op aarde nieuwe planten omhoog. Ze
bereiken hoogtes van honderden meters en verwoesten alles van de mens ooit
opgebouwd heeft. Kleine gemeenschappen blijven zich te weer stellen, maar als er
ook nog uitroeimachines verschijnen die elk dierlijk leven tot as reduceren,
wordt de strijd wel erg ongelijk. Een van die overgebleven en sterk
gereduceerde gemeenschappen, rondom de zwaar religieuze Anderson, vlucht uiteindelijk
onder de grond, waar ze het een winter uithouden in de holle, en van
vruchtvlees voorziene wortels van de Planten (met een hoofdletter, ja).
Ondanks de kritieke
situatie op aarde blijven de mensen in de groep van Anderson voornamelijk
gedreven worden door de ouderwetse kleinzielige beweegredenen: seks, macht,
jaloezie. Er wordt gevochten, gemoord, gelogen. Ondertussen komen ze er niet
achter wie de buitenaardse “tuinier” is die dit alles aangericht heeft. Ook aan
het eind weet de lezer dat niet. Uiteindelijk blijven er van de gemeenschap van
Anderson maar een paar mensen over die de volgende lente het aardoppervlak weer
betreden en op weg gaan naar de zee, waar wellicht nog vis te vangen is. Ze
zijn, net als de hele mensheid, volstrekt kansloos, wat in een laconiek
allerlaatste zinnetje van de roman duidelijk wordt.
Die klap komt
eigenlijk niet zo hard aan, want gedurende de roman hebben we tijd genoeg gehad
om een intense hekel aan de meeste personen te krijgen. Misschien dat alleen de
lieve MaryAnn een traantje waard is.
 |
| Thomas M. Disch |
Het boek is een
vreemd mengsel van godsdienst en geweld. In het tweede deel wordt het een
lichtelijk claustrofobisch boek, al valt dat wel mee vergeleken bij
bijvoorbeeld het werk van Greg Benford. Vooral is het boek een toppunt van
cynisch nihilisme. De redactie van M=SF raadt de lezer aan om na het sluiten
van het boek maar eens keihard te lachen. Ik hou niet zo van nihilisme en lach
dus niet. Thomas Disch bleef nihilist tot zijn dood: hij pleegde zelfmoord toen
het in zijn leven allemaal tegen begon te zitten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten