Volgens de redactie van M=SF zou dit boek een humoristische,
kolderachtige en satirische roman moeten zijn à la Paul van Hercks Sam, of de Pluterdag en zelfs zou het hier
en daar herinneren aan “de minder ernstige schrifturen” van Remco Campert.
Welneen.
Met de beste wil van de wereld kan ik geen spoor van
verwantschap ontdekken met deze twee genoemde schrijvers. In van Hercks
toekomst komt een almachtige reclamecultuur weliswaar ook aan bod, maar daarmee is dan
ook iedere gelijkenis genoemd.
Jammer van de Aarde
is wel degelijk brutaal, maar op een heel andere wijze dan Van Hercks opus. Het boek is op een
lichtelijk non-conformistische manier zowel kwaadaardig als optimistisch, er zit
er een hoop satire in het verhaal dat over de machtigen van het universum gaat,
waaronder de krantenmagnaten, maar eerder zie ik een verwantschap met de
Amerikaanse underground van de jaren zestig, en dan met name met het vele
keiharde cartoongeweld van de legendarische tekenaar Robert Crumb en de
Nederlandse cartoonist Bernard Willem Holtrop, bekend als Willem. Wat op zich dan
toch best weer opmerkelijk is voor de debuutroman van een drieënvijftigjarige Brit
uit de advertentiewereld!
Pity about Earth
uit 1968, in de vertaling van F. Lancel al in 1970 aan de Meulenhoff-reeks toegevoegd,
is een satirische avonturenroman die in niets gelijkt op de boeken die we tot
nu toe in de reeks hebben aangetroffen.
Shale is directeur advertenties van een in een oplage van
1000 miljard verschijnende krant. Hij wordt door een concurrent gevangen
genomen en komt terecht in een laboratoriumcomplex met vele tienduizenden
kooien waar de meest wrede experimenten worden uitgevoerd (die met smaak
beschreven worden). Shale is zelf een exponent van deze wereld: in onze ogen
volstrekt amoreel. Hij begrijpt dan ook helemaal niets van de gedachtewereld
van Marilyn, een aap met empathisch mensenverstand die hij bevrijdt uit het
laboratorium. Zij begrijpt evenmin veel van zijn hardheid.
Getweeën ontsnappen ze en vervolgens trekken ze naar de
planeet Asgard, waar de machtige zakenmensen wonen. Shane en Marilyn nemen het
krantenimperium over en terwijl Shale zijn tijd met lolletjes vult, hervormt
Marilyn de krant zodanig dat de advertenties niet langer het nieuws bepalen. Een
langdurig proces dat nog maar net begonnen is als we het boek dichtslaan.
Ik vond het best een aardig boekje, maar wel heel erg onsubtiel.
De satire werd met grote gebaren en loeiende sirenes gepresenteerd. Ook hing er
een grote neonreclame boven het geheel: “Pas op!! Dit is satire!!!” Het had ook
best een beetje minder gekund.
Hoe Ernest Hill eruit zag weet ik niet. Ik ben er niet in
geslaagd ook maar één enkele afbeelding van hem te vinden. Het blijkt ook enorm
moeilijk om überhaupt extra informatie over dit boek te vinden op het net. Het
bleef bij die ene druk, niemand heeft het nodig geacht een recensie of zelfs
maar een samenvatting te schrijven. Dus hier hebben we echt wel te maken met
een underground classic.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten